Ideologia zero waste stanowi drogowskaz w dążeniu do zrównoważonego i odpowiedzialnego stylu życia. To nieskomplikowana filozofia, która ma na celu ochronę otaczającego nas środowiska. Jej zasady są naprawdę nieskomplikowane – czego trzeba się koniecznie dowiedzieć zawczasu na ich temat?
Na czym polega filozofia zero waste?
To pomysł na ekologiczne podejście do życia – ma polegać na minimalizacji generowanych odpadów oraz świadomym zarządzaniu zasobami. Esencję owej idei stanowi jedno zdanie: wszystkie produkty, surowce i opakowania mogą zostać po użyciu ponownie przetworzone; eliminuje to konieczność składowania lub utylizacji śmieci. Innymi słowy, wszystko sprowadza się do zmniejszania negatywnego wpływu człowieka na środowisko.
Fundamentalna zasada zero waste (ang. zero odpadów) to unikanie jednorazowych produktów i opakowań. Należy zastępować je alternatywami wielokrotnego użytku. Filozofia ta zmusza ponadto do ograniczenia konsumpcji poprzez dokładne przemyślenie swoich zakupów oraz dążenie do pozyskiwania towarów pochodzących z łatwo odnawialnych źródeł.
Zero waste a recykling – czym się od siebie różnią?
To dwa podobne podejścia do zarządzania odpadami. Zero waste zakłada, że jednostka powinna dążyć przede wszystkim do tego, aby nie produkować śmieci w ogóle. Skupia się to na podejmowaniu konkretnych decyzji już podczas projektowania produktów i poszczególnych składników – mają one być skonstruowane w ten sposób, aby po użyciu nie przeistaczały się w bezużyteczne odpady (bez konieczności ingerencji w nie).
Recykling to działanie odrobinę analogiczne, aczkolwiek mniej restrykcyjne. Skupia się na przetwarzaniu istniejących śmieci, aby ponownie uzyskać surowce. Oznacza to, że produkowanie śmieci jest dozwolone – pod warunkiem że istnieją odpowiednie działania i metody pozwalające na ich ponowne wykorzystanie po prawidłowej obróbce (wykonywanej zwykle przez osoby trzecie).
Chociaż mogłoby wydawać się, że obie idee wykluczają się nawzajem, to niekoniecznie jest to prawdą. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zainteresowani korzystali z obu metod w zależności od istniejących warunków. Zero waste wydaje się sposobem lepszym, ale zdarza się, że niemożliwym do wykorzystania w poszczególnych odłamach życia codziennego; recykling stanowi wówczas rozsądną alternatywę.
Jak zacząć żyć zgodnie z ideą zero waste?
Małymi krokami. Nie warto porywać się z motyką na słońce, bo takie działanie może zakończyć się szybko rezygnacją zainteresowanego z powodu mnogości pomniejszych komplikacji w życiu codziennym.
Na początek wystarczy przeanalizować dokładnie swoje odpady. Działanie to pozwoli zidentyfikować obszary, w których da się wprowadzić potrzebne zmiany. Następny krok stanowi unikanie korzystania z jednorazowych opakowań i reklamówek. Należy wymienić je np. na:
- płócienne torby;
- bidony na wodę;
- eko pudełka na lunch.
Konieczne będzie też rezygnacja z nadmiernej konsumpcji. Osoby działające zgodnie z ideą zero waste kupują niewielkie ilości produktów – najpierw upewniają się, że są one naprawdę konieczne w ich życiu. Pomocne będzie również stałe poszerzanie swojej wiedzy za pomocą m.in. darmowych poradników online. Są pisane przez pasjonatów i uczą nowicjuszy tego, jak dbać odpowiednio o środowisko. Niektóre z zawartych w nich porad da się zastosować w życiu natychmiastowo!
Zasada 5R – czego warto się o niej dowiedzieć?
To kluczowy element filozofii zero waste, czyli praktyczne wytyczne dla miłośników ekologicznych rozwiązań. Składają się one z:
- refuse (odrzuć) – to świadome odmawianie przyjęcia produktów jednorazowych;
- reduce (zredukuj) – redukcja ilości zużywanych towarów wskutek zrównoważonych wyborów konsumenckich;
- reuse (użyj ponownie) – rzeczy należy naprawiać i używać ponownie, zamiast je wyrzucać;
- recycle (przetwórz) – jeżeli rzeczy nie da się naprawić i użyć ponownie, to należy ją podać recyklingowi;
- rot (kompostuj) – odpadki organiczne trzeba przekształcać w wartościowy kompost, którego należy używać do nawożenia gleby.
Tak kompleksowe podejście pozwala zmniejszyć swój ślad ekologiczny i przyczynić się do bardziej zrównoważonego stylu życia.
Co nadaje się do kompostu?
Wszystkie materiały, które ulegają biodegradacji i mogą użyźnić glebę. Mowa zwłaszcza o odpadach kuchennych i ogrodniczych, czyli:
- resztkach warzyw, owoców i roślin;
- zużytych serwetkach;
- papierowych ręczniki kuchenne;
- trocinach;
- skorupkach po jajkach;
- włosach zwierząt;
- opakowań z tektury.
Nie należy dodawać rzeczy mogących zakłócać proces kompostowania. Są nimi m.in. mięso, produkty mleczne, drewno impregnowane chemicznie i kości. Warto pamiętać również o tym, aby zachowywać równowagę między składnikami zielonymi (bogatymi w azot) i brązowymi (bogatymi w węglowodany) oraz regularnie je przekopywać.
Less waste – sensowna alternatywa ograniczania produkcji śmieci
Less waste (ang. mniej odpadów) to podejście elastyczne i przyjaźniejsze dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją podróż ku życiu z mniejszą ilością odpadów. Filozofia ta nie wymaga podjęcia radykalnych zmian – sprawia to, że staje się dostępna dla szerszego grona ludzi. Sprowadza się to do tego, aby nie rezygnować całkowicie z pewnym udogodnień, ale starać się je ograniczać. Trzeba przyznać wprost: jednorazowe reklamówki są po prostu wygodne. Idea zero waste zakazywałaby kategorycznie ich dalszego użytku. Less waste sugeruje natomiast, żeby używać ich wtedy, gdy pod ręką nie ma żadnej sensownej alternatywy – co nie zmienia faktu, że zaleca się, aby zainteresowani brali ze sobą torby wielorazowego użytku na planowane już wcześniej zakupy. To oczywiście przykład jeden z wielu. Można powiedzieć więc, że less waste to mniej radykalna wersja zero waste. Od czegoś trzeba zacząć!