Lubisz eksperymentować w kuchni i robić własne przetwory? Zapewne zainteresuje Cię także domowa fermentacja owoców, wskutek której możesz otrzymać pyszne, dopasowane do swoich preferencji smakowych wino. Sprawdź, jak zacząć!
Czym jest fermentacja owoców?
Fermentacja owoców to proces biochemiczny, w którym mikroorganizmy, takie jak drożdże lub bakterie, przekształcają cukry zawarte w owocach na inne substancje. Najczęściej w ten sposób powstają alkohol i dwutlenek węgla. Procedura może mieć różne cele i efekty, a w warunkach domowych przeważnie wykorzystuje się ją do produkcji własnego wina.
W pierwszej kolejności trzeba wybrać odpowiednie mikroorganizmy do fermentacji i przygotować owoce. Do domowych win sprawdzą się, m.in. truskawki, wiśnie, jabłka, śliwki czy winogrona. Niektóre z nich można fermentować w całości, niektóre lepiej zgnieść, a jeszcze inne przecisnąć na sok, czyli tzw. moszcz. Następnie pod wpływem drożdży winiarskich i innych sprzyjających warunków (naczyń beztlenowych) cukier zmienia się w etanol.
Proces fermentacji owoców w domu – krok po kroku
Przygotowywanie wina owocowego różni się znacznie od przepisów na nalewki, w których wystarczy wymieszać soki owocowe ze spirytusem i innymi dodatkami. Najpierw musisz wybrać typ owoców. Postaw na ulubione okazy i dokonaj odpowiedniej selekcji. Powinny być świeże, pozbawione np. szypułek i liści, a także nie zawierać pleśni i innych znamion zepsucia.
Owoce przed fermentacją warto oczyścić wodą, a następnie przygotować do procesu – pokroić czy wycisnąć sok. Aby wygodnie przyrządzić aromatyczny napój, najlepiej zaopatrzyć się w zestaw winiarski, w skład którego wchodzą np.:
- balon (naczynie nazywane także damą czy galonem);
- rurka fermentacyjna;
- wężyk;
- winomierz.
Często takie komplety sprzedaje się już z zapasem drożdży, które powinny wystarczyć do pierwszej produkcji. Później można je dokupić w specjalnych sklepach winiarskich i browarniczych, w których znajdują się także m.in. środki do klarowania trunków.
Owoce, woda i odpowiednia ilość cukru powinny trafić do balonu. Następnie wsypuje się tam także drożdże, które mają pobudzić procesy fermentacyjne. Przez pierwsze kilka dni, a nawet tygodni, galon powinien znajdować się w ciepłym pomieszczeniu o temperaturze nieco powyżej 20 stopni Celsjusza. W tym czasie jego zawartość będzie dość mocno buzować.
Kiedy trunek przestanie głośno pracować i nieco się uspokoi, należałoby umieścić go w chłodniejszym pomieszczeniu np. o temperaturze 18 stopni Celsjusza. W zależności od pożądanych efektów fermentacja ta powinna trwać od kilku tygodni nawet do kilku miesięcy.
W ramach monitorowania fermentacji co jakiś czas można testować smak tworzącego się wina. Kiedy uznasz, że to już odpowiedni moment, by zakończyć proces, należy przejść do filtracji. Zawartość naczynia trzeba przelać przez odpowiednie sito, by pozbyć się osadów i kawałków owoców.
Sfermentowany produkt można wlać do butelek, a następnie szczelnie je zamknąć i pozostawić do dojrzewania. Wiadomo przecież, że wino im starsze, tym smaczniejsze. Na każdym etapie fermentacji dbaj o to, by używane naczynia i narzędzia były czyste. Pozwoli to uniknąć rozwoju niepożądanych bakterii.
Zamiast klasycznych, szklanych balonów coraz częściej sięga się także po wiadra fermentacyjne, które doskonale sprawdzają się na etapie fermentacji burzliwej. Maję szeroki otwór, który ułatwia mieszanie owoców i chroni przed niekontrolowanym „wybuchem” zawartości. Dopiero gdy wino się uspokoi, przelewa się je do galonu.
Proces fermentacyjny w domu – czy warto?
Warto zdecydować się na fermentację owoców w domu, ponieważ można uzyskać w ten sposób trunki idealnie dopasowane do swoich preferencji. Bez trudu przygotujesz wino agrestowe, z dzikiej róży czy z mieszanych składników o odpowiednim poziomie słodyczy.
Zyskujesz pełną kontrolę nad tym, co znajduje się w winie, więc wiesz, że nie ma w nim żadnych konserwantów i szkodliwych dodatków. To także tani sposób na zaopatrzenie swojej domowej winnicy, szczególnie jeśli masz własny ogród z owocami czy sad.
Miej jednak na uwadze, że fermentacja wymaga czasu i wiedzy. Postępuj dokładnie według przepisów i instrukcji na opakowaniach drożdży i innych składników. Dbaj o higienę sprzętu i odpowiednią temperaturę. Twórz własne przepisy na wino i rozkoszuj się efektami swojego nowego hobby!